به مناسبت ایام اربعین حسینی، جا دارد به موضوع بدعت بپردازیم.
برای شناحت بیشتر پدیده بدعت در جامعه باید بیان داریم که بدعت یعنى پدید آوردن چیز جدید در دین؛ چیزىکه در کتاب و سنّت، اصل و ریشهاى براى آن نیست و خلاف قرآن و سیره رسول خدا صلى الله علیه و آله مىباشد.
«بدعت» از آن جهت که موجب از بین رفتن قوانین مترقّى اسلام، و باعث تحمیل عقاید و آراء اشخاص بر دین و معرّفى آنها به نام اسلام مىشود، از محرّمات شمرده شده است.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
شَرَّ الْأُمُورِ مُحْدَثَاتُهَا أَلَا وَ کُلُّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ أَلَا وَ کُلُ ضَلَالَةٍ فَفِی النَّارو نیز على علیه السلام فرمود:
بدترین امور (در دین) بدعتها مىباشند. هر بدعتى گمراهى است و همه گمراهىها در آتشند.
و نیز علی علیه السلام فرمود:
وَ مَا أُحْدِثَتْ بِدْعَةٌ إِلَّا تُرِکَ بِهَا سُنَّةٌ فَاتَّقُوا الْبِدَعَ وَ الْزَمُوا الْمَهْیَعَ إِنَّ عَوَازِمَ الْأُمُورِ أَفْضَلُهَا وَ إِنَّ [مُحْدَثَاتِهَا] مُحْدِثَاتِهَا شِرَارُهَا
هیچ بدعتى در دین ایجاد نمىشود مگر آن که سنّتى ترک گردد، پس از بدعتها بپرهیزید، و با راه راست و جادّه آشکار حق باشید، نیکوترین کارها سنّتى است که سالیانى بر آن گذشته و درستى آن ثابت شده باشد، و بدترین کارها آنچه که تازه پیدا شده و آینده آن روشن نیست.
حرمت بدعت از آنجا ناشی می شود که خداوند متعال، دین خود را کامل و بىهیچ گونه کاستى به آدمیان هدیه کرده و جایى براى افزودن یا کاستن و اظهار نظر دیگران در آن نگذاشته و اعلام فرمودهاست که دین خالص، تنها از آنِ خداست و تنها همان را مىپذیرد:
الا لِلَّهِ الدینُ الْخالِصُ
آگاه باشید که دین خالص تنها از آن خداست.
با این همه، همواره کسانى بودهاند که آگاهانه یا ناآگاهانه، آنچه را در دین نبودهاست، به آن نسبت دادهاند و در دین بدعت گذاشتهاند. پس از ارتحال رسول اکرم صلى الله علیه و آله بدعت گذارى در دین، کم و بیش آغاز شد و شیوع یافت و تا هنگام وقوع حادثه عاشورا به اوج رسید به گونهاى که حضرت امام حسین (ع) از آن به تلخى یاد کرده، مىفرماید:
ادْعُوکُمْ الى کِتابِ اللَّهِ وَ سُنَّةِ نَبِیِّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ فَانَّ السُّنَّةَ قَدْامیتَتْ وَ انَّ الْبِدْعَةَ قَدْاحْیِیَتْ
من شما رابه سوى کتاب خدا و سنّت پیامبرش فرا مىخوانم؛ چرا که سنّت او مرده و بدعت احیا شدهاست
بنابر این، امام حسین (ع) به عنوان جانشین معصوم پیامبر(ص) با بدعت گذاری مبارزه کرده، ضمن حفظ اساس دین، دستوری صریح و روشن به تمام مدافعان دین در طول تاریخ می دهد که همواره باید با بدعت و بدعت گرایی مبارزه کرد.
محتوا پیام امام در قیام عاشورا برای نسل امروز آن است که باید نسبت به سست شدن پایههاى عقاید ناب و جان گرفتن جاهلیّت، حساسیّت نشان داد، تا دین زنده بماند. تأکیدی که حکایت از راه و روش پدرش امیر المومنین(ع) و جدش رسول خدا (ص) بوده است.
آن چنان که همین تاکید برای مبارزه با بدعت در جامعه، در کلام بنیان گذار نظام جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی(ره) نیز به دفعات تکرار شده است:
ما باید سعى کنیم تا حصارهاى جهل و خرافه را شکسته، تا به سرچشمه زلال اسلامناب محمدى صلى الله علیه و آله برسیم و امروز غریب ترین چیزها در دنیا همین اسلام است ونجات آن قربانى مىخواهد ودعا کنید من نیز یکى از قربانىهاى آن گردم.