این گونه شبهات را از چند منظر می توان  پاسخ داد:

1- نقل ؛ هر یک از امامان شیعه از نظر نقلی دو بار معرفی شده اند. یک بار توسط پیامبر اعظم(ص) که یک به یک امامان دوازده گانه را با اسم معرفی کرده است.( بحارالانوار/ ج 10/ ص 393) دوم هر امامی توسط امام پیش از خودش با اسم معرفی می شده است.( ر.ک . اصول کافی ، بخش امامت)

2-   تعبد ؛ بسیاری از آموزه های دینی با اصل تعبد توجیه پذیر است. خداوند تبارک وتعالی بر اساس صفت علم وحکمت، هماره تعبد به انجام اعمال و عقایدی را واجب می گرداند که سعادت و نیک بختی بشر تامین گردد. پس بشر می بایست به رای و نظر خدای مهربان خود اعتماد کرده ، باید و نباید های شرعی را پذیرا باشد؛ اگر چه قادر به تحلیل و تفسیر برخی از آنها نباشد.

 3-  تعقل؛ اگر بپذیریم که دین اسلام ، بواسطه احکام متعالیش برترین دین الهی است ، پس باید بپذیریم که خداوند بر اساس قاعده لطف ، می بایست بعد از پیامبر(ص) کسانی را هم برای حفظ این احکام و نیز اجرای صحیح آنها منصوب نماید. این افراد همان امامان معصوم(ع) هستند.

حال می گوییم درعدد امامان سه فرض متصور است:

 اول؛ عدد امامان نامحدود باشد و در هر عصر و دوره ای امامی هدایت مسلمین را به عهده بگیرد .

دوم عدد امامان بیشتر یا کمتر از دوازده باشد و آخرینشان زنده بماند و وظیفه امامت را به عهده بگیرد.

 سوم عدد امامان دوازده باشد و آخرینشان زنده بماند و وظیفه امامت را به عهده بگیرد.

هر یک از این سه فرض می تواند تامین کننده هدف الهی از نصب امام باشد. اما اگر خداوند هر یک از این فرض ها را انتخاب کند باز هم جای این سوال دارد که چرا آن فرض  را انتخاب کرده است. از این رو ، می گوییم انتخاب عدد را به مصلحت خود خدا واگزار می کنیم. برای  ما مهم آن بوده که خدا در دین اسلام افرادی را برای هدایت خلایق و حفظ کیان دین برگزیند. حال این که تعدادشان چند نفر باشد ، فرقی ندارد. این را دیگر به حکمت بالغه خود خدا می سپاریم.

پاسخ ما در این مقال بیش از این نمی گنجد. چنانچه باز هم شبهه ای برای دوستان بر جای مانده ، یا آنان هم پاسخی دارند، می توانند بازگو کنند.

شوکت سازند – قم